• Blog
  • Waarom AI zonder User-Centered Design niet werkt

Waarom AI zonder User-Centered Design niet werkt

AI is slim. Maar als het niet aansluit op wat jij nodig hebt, blijft het hangen in goede bedoelingen. Veel organisaties investeren in AI. Toch voelt het resultaat vaak gekunsteld. Denk aan chatbots die je niet begrijpen. Of systemen die je werk juist ingewikkelder maken.

Het probleem? Niet de technologie, maar het ontwerp. Succesvolle AI begint niet bij code, maar bij mensen. Bij begrijpen wat er écht speelt — en pas dán bouwen.

"AI is geen doel, maar een middel — en de gebruiker bepaalt het nut"

HSO- senior UX/UI designer Paul Niehuis legt uit waarom de kracht van design helpt bij het succesvol implementeren van AI-oplossingen.

AI zit midden in z’n hypecyclus. Er wordt veel geëxperimenteerd, gebouwd en gedemonstreerd. Maar als de gebruiker niet centraal wordt gezet, is het vaak geen succes. Veel AI-systemen zijn gebouwd voor mensen, maar niet met mensen. En dat merk je: ze lossen het verkeerde probleem op, vereisen onnatuurlijke interacties of bieden geen grip.

Neem bijvoorbeeld een AI-agent die zelfstandig taken uitvoert, maar niet laat zien wat hij aan het doen is, hoe ver hij is, of wat de uitkomst wordt. Je mist informatie zoals: “is dit al verwerkt?”, “wat gebeurt er als ik nu iets wijzig?” en  “kan ik dit nog terugdraaien?

Kijk verder dan een chatbot

Een chatbot is prima voor snelle, simpele vragen. Maar bij veel processen – neem een nieuwe medewerker onboarden of een evenement organiseren – is meer nodig.

Kijk daarom verder dan alleen een chatbot. Een krachtige AI-interface kan ook een workflowboard vullen, taken automatisch toewijzen en in één dashboard laten zien waar problemen ontstaan. Zo houd je grip op het proces én op je data.

Juist daarom is een User-Centered Design (UCD) aanpak zo belangrijk. Als je begint bij de eindgebruiker, ontwerp je oplossingen die intuïtief aanvoelen, passen bij de praktijk en écht iets oplossen. Zet de mens centraal in elke stap van het proces — van idee tot implementatie.

Het resultaat? AI die aansluit. Die versterkt wat mensen al goed doen. En die het verschil maakt in plaats van weerstand oproept.

AI moet mensen versterken, niet vervangen

AI voegt pas echt waarde toe als het werkt samen met mensen. Dat begint met het stellen van fundamentele vragen.

Het antwoord zit in een User-Centered Design aanpak. Het draait om empathie, experiment en iteratie — precies wat nodig is om AI mensgericht te maken.


Van technologische push naar mensgerichte pull

Ook Microsoft benadrukt dat succesvol AI-ontwerp start bij de gebruiker. In het artikel UX design for agents presenteren ze drie overkoepelende ontwerpprincipes gericht op AI die zelfstandig taken uitvoert, maar dat op een manier doet die mensen snappen en vertrouwen.

  • Space (de omgeving waarin de agent werkt)
    Verbinden zonder vervlakken. Eenvoudig bereikbaar, maar soms onzichtbaar

  • Time (hoe werkt de agent door de tijd heen)
    Verleden: reflecteren op geschiedenis met status én context. Nu: 'nudgen' boven notificeren. Toekomst: zich aanpassen en evolueren. 

  • Core (belangrijkste elementen in de kern van het design van de agent)
    Omarm onzekerheid, maar bouw vertrouwen op. Transparantie, controle en consistentie vormen het fundament van elke agent.

Microsoft laat hiermee zien hoe belangrijk het snijvlak is tussen UX-design en AI-technologie. Deze principes sluiten naadloos aan op User-Centered Design — en vormen samen de basis voor bruikbare AI.

Zo kijk je niet vanuit technologie, maar vanuit gebruik. Niet vanuit functies, maar vanuit frustraties. En dat levert fundamenteel andere keuzes op. Bijvoorbeeld:

  • Geen generieke chatbots, maar workflows die passen bij hoe mensen werken
  • Geen ‘black box’, maar transparante systemen met controle en undo-functies
  • Geen overload aan opties, maar slimme defaults en visuele overzichtelijkheid

Bouwen vanuit de gebruiker: onze mensgerichte AI-aanpak

Bij HSO vertalen we visie naar praktijk met een heldere aanpak. Zo krijg je toepassingen die technisch kloppen én worden omarmd door je mensen. Om hiertoe te komen doorlopen we een helder stappenplan:

  1. Onderzoek & Empathie – Wat zijn de echte taken, frustraties en contexten van de gebruiker?
  2. AI-Intenties & Ideeën – Waar voegt AI unieke waarde toe en waar blijft de mens cruciaal?
  3. Data & Domeinkennis – Welke kennis is nodig om de AI betrouwbaar te laten functioneren?
  4. Het resultaat? Een User Experience op maat – die rekening houdt met design principes die horen bij een AI-ervaring — transparant, met controle en foutafhandeling. Zo bouwen we AI-oplossingen die écht wat toevoegen. Vanaf dag één bruikbaar en betrouwbaar

AI Envisioning Lab

Voordat je aan de User Experience gaat denken moet je een goede use-case hebben voor AI. In ons AI Envision Lab leggen we in drie scherpe sessies concreet vast:

  • welke use-cases direct rendement opleveren;

  • welke data je nodig hebt (en mist);

  • hoe het eerste prototype eruitziet;

  • én wat je morgen kunt bouwen.

Zo ga je van idee naar uitvoerbaar plan—zonder omwegen, proof-of-concept-moeheid of lange trajecten. Jij houdt de regie, wij leveren de routekaart. Start vandaag en laat AI morgen al voor je werken.

Waarom HSO?

Je kunt technologie ontwikkelen vanuit de techniek. Of je kunt beginnen bij de mensen die ermee moeten werken. Bij HSO geloven we in dat laatste. Daarom integreren we User-Centered Design (UCD) in elk project.

We ontwerpen niet voor de klant, maar mét de klant. En vooral: mét de eindgebruiker. Dat doen we met klikbare prototypes, design thinking workshops en visuele demo’s die frustratie voorkomen en adoptie versnellen. Minder fouten. Meer gebruik.

User experience is bij ons geen mooi sausje achteraf, maar een methode om IT vanaf de basis slimmer, sneller en effectiever te maken. Omdat software pas waarde heeft als mensen het ook willen gebruiken.

Onze missie is helder
Organisaties helpen groeien met technologie-gedreven oplossingen die werken. UCD is daarbij onmisbaar. Wil jij dat eindgebruikers echt wat hebben aan nieuwe technologie? Laten we in gesprek gaan.

Meer weten

Vraag het onze UCD-expert

Creatief tot in de kern en overtuigd van de kracht van design. Ik help bedrijven en merken hun volledige potentieel te bereiken door hun gebruikers te begrijpen en optimale gebruikerservaringen te creëren. Al zo’n vijftien jaar actief in de digitale designwereld – en ik leer nog elke dag.

Wil je sparren over hoe UX/UI helpt bij het succesvol maken van AI-oplossingen? Stuur me een bericht!

  • Paul Niehuis

    Senior UX/UI Designer

Meer 

over technologie en verandering